Het recht om 'nee' te zeggen, van Ecuador tot België

Ook dit jaar nodigt CATAPA activisten uit Latijns-Amerika uit om hun persoonlijke verhaal te brengen en het verzet van hun gemeenschap tegen mijnbouw te delen.

Dit jaar ontvangt CATAPA van 24 februari tot 9 maart twee milieuactivistes uit Ecuador, Danila Andagoya (Red de Jóvenes del Chocó Andino) en Nathalia Bonilla (Acción Ecológica). Beide activistes strijden in het district Quito tegen mijnbouwprojecten op hun woongebied en tegen de schadelijke gevolgen van multinationale mijnbouwbedrijven voor hun gemeenschappen en het milieu.

Tijdens dit bezoek zullen ze enerzijds internationale aandacht kunnen vragen voor hun strijd door deel te nemen aan netwerkevenementen met maatschappelijke organisaties, interviews met journalisten, lobbyevenementen op lokaal en EU-niveau. Anderzijds zullen ze tijdens heel wat publieke activiteiten het brede publiek inspireren om, via hun verhaal, kritisch naar het systeem dat hun strijd noodzakelijk maakt. Je leert meteen ook hoe je deel kan uitmaken van een beweging die hier ‘ja’ zegt tegen ontgroeien en ontmijnen.

lees meer onder de kalender

Het recht om ‘nee’ te zeggen tegen mijnbouw

Dit bezoek maakt deel uit van CATAPA’s #RightToSayNo campagne. Omdat we geloven dat Danila, Nathalia en hun gemeenschappen het recht hebben om nee te zeggen tegen mijnbouwprojecten en dat dit recht moet worden gerespecteerd en beschermd. Helaas wordt dit recht van gemeenschappen vaak ontkend en geschonden: lokale gemeenschappen worden niet geraadpleegd, hun beslissingen worden niet gerespecteerd en door zich uit te spreken lopen milieuactivisten gevaar. Danila en Nathalia dwongen strijden voor het recht om ‘nee’ te zeggen en dwongen, met vele anderen, een volksreferendum af over mijnbouw rond Quito om hun regio en gemeenschap te beschermen.

 

De ongeremde consumptie van onder andere elektronica, de groene transitie, individuele elektrische mobiliteit: onze bewuste en onbewuste keuzes als samenleving hebben wereldwijd gevolgen. Wij hebben ook het recht om ‘nee’ te zeggen tegen ongeremde economische groei en ons huidig economisch model. Het recht om nee te zeggen is altijd verboden aan een ‘ja’. We zeggen, samen met heel wat andere bewegingen en burgers, ‘ja’ tegen een andere manier om onze samenleving te organiseren.

De strijd tegen de mijnbouw in de Chocó Andino

De Chocó Andino beslaat een gebied van 286.000 hectare, vergelijkbaar met de provincie Oost-Vlaanderen. Dit gebied is door de UNESCO erkend als natuurlijk biosfeerreservaat. Een biosfeerreservaat is een ecologisch gebied van unieke waarde, waarin de integratie van de menselijke bevolking en haar activiteiten in het natuurbehoud essentieel is.

Op amper 45 minuten van de Ecuadoriaanse hoofdstad Quito herbergen de bossen van de Chocó Andino een biologische rijkdom die uniek is in de wereld. Er leven talrijke dier- en plantensoorten die typisch zijn voor het Andesgebied, ongeveer 270 soorten zoogdieren, 30% van de vogelsoorten die in heel Ecuador voorkomen en 15% van de plantensoorten.

Het biosfeerreservaat Chocó Andino de Pichincha is de voedselvoorziening van miljoenen inwoners van de regio. Het is een gebied waar onder meer tropisch fruit, zuivelproducten, suikerriet, cacao, koffie, orchideeën, … worden geproduceerd. Het gebied is ook het snelst groeiende gebied voor de productie van speciale koffie voor de export in het land.

Dit gebied wordt bedreigd door mijnbouwconcessies die door de regering zijn goedgekeurd. Daarnaast hebben gemeenschappen ook illegale mijnbouwactiviteiten aan de kaak gesteld. Deze activiteiten vormen een groot gevaar voor de regio, zowel voor de flora en fauna, als voor de gemeenschappen die leven en produceren in harmonie met hun natuurlijke omgeving. Er is risico op water- en riviervervuiling, ontbossing, het daaruit voortvloeiende biodiversiteitsverlies,…. Bovendien beschermen deze bossen duizenden inwoners van het laagland tegen mogelijke overstromingen en kan elke hectare bos in het reservaat tot 250 ton koolstof opnemen. De bescherming van dit natuurgebied is dus ook een belangrijk instrument in de strijd tegen de klimaatverandering.

Al meer dan 30 jaar kiezen de lokale gemeenschappen voor duurzame ontwikkeling in het gebied, verspreiden ze milieubewustzijn en tonen ze aan dat mens en natuur naast elkaar kunnen bestaan. Om hun thuis en de grote biodiversiteit van het gebied te verdedigen, willen ze via de volksraadpleging het gebied te beschermen tegen mijnbouw.

Danila Andagoya is een actief lid van Red de Jóvenes del Chocó Andino (RJCA). In dat vrijwilligersnetwerk verenigden jongeren uit gemeenschappen in het Chocó Andino gebied zich om, zoals ze zelf zegt: “onze culturele rijkdom te verdedigen, te promoten en ons megadiverse grondgebied te beschermen”.
Met RJCA organiseert Danila onder andere manifestaties en sit-ins om zich te verzetten tegen verschillende activiteiten die zonder enige vorm van controle in het Chocó Andino gebied plaatsvinden. Ze steunde ook de Quito Sin Mineria-campagne waarmee een volksraadpleging rond mijnbouw werd afgedwongen.

Nathalia Bonilla is een milieu- en mensenrechtenactiviste die sinds 2004 bij de Ecuadoriaanse milieubeschermingsorganisatie Acción Ecológica werkt. Ze werkt rond regenwoudbescherming en de rechten van diverse gemeenschappen die leven in bedreigde ecosystemen en leefgebieden. In die context focust ze ook op (illegale) mijnbouw en hoe die tegenover afroecuadoriaanse gemeenschappen een vorm van milieuracisme is.

Nathalia werkt mee aan de Quito Sin Minería-campagne door gemeenschappen te ondersteunen en het verzet, onder andere samen met CATAPA, op de internationale kaart te zetten. Ze werkte ook actief mee aan het succesvol verzamelen van handtekeningen om een volksraadpleging af te dwingen over mijnbouw in de regio rond Quito.

Het Chocó Andino jongerennetwerk RJCA werd in 2016 opgericht met de bedoeling de rijkdom en biodiversiteit van het gebied onder de aandacht te brengen en alternatieven voor extractivisme te tonen. Het werk van het netwerk wordt uitgevoerd door jonge vrijwilligers die in het gebied wonen. Ze focussen op vijf actielijnen: duurzame productie, activisme of verdediging van het grondgebied, communicatie, gender en cultuur.

Acción Ecológica zet zich al 36 jaar in voor de bescherming van de natuur en de mensen die erin leven. Haar werk is gebaseerd op de principes van actieve geweldloosheid en haar leden identificeren zich als activisten. Het werk van Acción Ecológica geeft een stem aan de natuur door middel van onderzoeken, aanklachten en werk met inheemse, boeren- en Afro-gemeenschappen. Een noodzakelijk werk dat streeft naar milieurechtvaardigheid én ook een antiracistische strijd inhoudt.

CATAPA wil jou informeren en motiveren om stil te staan bij de sociale en milieueffecten van onze levenswijze. Gevolgen die onder andere worden en werden veroorzaakt door mijnbouw, met als enige doel het voeden van een consumptiesysteem dat de planeet vernietigt. Wij geloven ook dat het essentieel is om te werken aan andere manieren van leven zijn waarbij mens en natuur naast elkaar kunnen bestaan en we voor elkaar kunnen zorgen. Het is daarbij belangrijk is om samen te werken met en ons te laten inspireren door gemeenschappen in het zuiden om andere manieren van denken te creëren en de huidige milieucrisis aan te pakken. We streven naar een wereld waarin de ontginning van niet-hernieuwbare grondstoffen niet langer nodig is door ons volop te richten op de overgang naar een model dat ontmijnt, ontgroeit en beweegt.