Morgen, 9 juni 2016, start in het Hof van Beroep van Thessaloniki een proces tegen 21 activisten voor brandstichting op de Skouries open-pit mijnwerf van 17 februari 2013.
© xekinimazografou.wordpress.com
In het noorden van Griekenland, op het schiereiland Halkidiki, wordt naar goud en koper gegraven. De bewoners vrezen voor een milieuramp vanwege het gebruik van giftige stoffen voor de ontginning van de metalen. Terug in 2013 werd er een aanslag gepleegd met brandbommen op de machines van de goudmijn in het Skouries-bos. Het was één van de weinige keren dat het protest de media haalden.
Volgens bepaalde persberichten zouden 50 tot 70 gemaskerden de site van de mijn zijn binnengedrongen en met molotovcocktails brand hebben gesticht. Ook zouden twee bewakers van de goudmijn zijn vastgebonden en overgoten zijn met benzine. Na de berichten zakte de koers van de aandelen van de eigenaar van de goudmijn, het Canadese bedrijf Eldorado Gold, met 6 procent op de beurs van Toronto.
Het in brand steken van machines op de Skouries mijnwerf betekende het begin van een vervolgingscampagne tegen een hele gemeenschap. Zonder enige rechtvaardiging richtte het vervolgingsapparaat zich tegen alle locals die actief deelnamen aan de beweging tegen de goudontginning op het noordelijke Griekese schiereiland Halkidiki. Wat volgde waren arrestaties, ondervragingen, opsluitingen, verdwijningen in de kelders van het politie-hoofdkwartier, onwettige DNA-afnames en het aanleggen van een database van persoonlijke genetische informatie.
Achtergrond: Lokaal verzet tegen de Skouries mijn
© MO.be
Hellas Gold, een dochtermaatschappij van Eldorado, ontwikkelt vandaag de dag een grote open-pit goud- en kopermijn in de ongerept oerbossen van het Griekse Schiereiland Halikidiki. Er werd al zo’n 180 hectare waardevol bos gekapt om zo plaats te maken voor de mijn, een verwerkingsbedrijf en twee grote residudammen. De Halkidiki-mijn zou er, samen met een mijn in Thrace, voor zorgen dat Griekenland de grootste goudproducent in Europa wordt. Een ticket uit de economische crisis.
Er zijn zowel voorstanders als tegenstanders van de mijnsite. De tegenstand van de linkse regering tegen de projecten van Eldorado, wekt protest op van oppositiepartijen, bedrijfsverenigingen en vakbonden. Zij menen dat de overheid verkeerde signalen aan de binnenlandse en internationale markt geeft. Het mijnbedrijf verweet de overheid eveneens dat ze de toelatingen vertragen en heeft hierop de ontwikkeling van de mijnsite in Skouries stilgelegd.
Na het verbod van de Griekse overheid om de site in Skouries verder op te bouwen, tekende Eldorado Gold beroep aan. Het Griekse gerechtshof oordeelde reeds in het voordeel van Eldorado in november vorig jaar, maar een definitieve uitspraak moest nog volgen. In hun uiteindelijke beslissing in januari 2016, gaf het gerechtshof Eldorado Gold opnieuw gelijk. Daarom steken lokale actiegroepen in samenwerking met Antigold nu de koppen bij elkaar en zullen ze niet rusten voor Eldorado Halkidiki verlaat.
Milieugroeperingen opperen dat de mijnbouwprojecten op Halkidiki het toerisme en het milieu zullen schaden. Het schiereiland wordt wel eens het ‘geheime paradijs van Griekenland’ genoemd. De wilde natuur, rijke biodiversiteit en mix aan bergen, bossen, zee en strand maken van dit gebied één van de meest toeristische plaatsen van Griekenland. De mensen in deze regio zijn bijna allemaal afhankelijk van toerisme, visserij, imkerij en/of landbouw. Dat maakt deze regio zo gevoelig voor de komst van grootschalige mijnbouwactiviteiten.
Lees meer over de case op CATAPA.be
Criminalisering van het protest
Sinds de brandstichting werden naar zeggen 27 mensen opgepakt in de bergdorpen rond Skouries. In de nacht van 17 op 18 februari 2013 werden bovendien drie tegenstanders van de mijnactiviteiten uit hun bed gelicht en werden ze bijna 24 uur lang vastgehouden zonder enige vorm van beschuldiging. Eén van de gearresteerden houdt een blog bij met berichten tegen Hellas Gold – Antigold Greece.
Sindsdien voert de politie razzias uit in de dorpen en haalt mensen uit hun huizen. Ze wil namelijk dat mensen DNA-stalen geven om zo na te gaan of ze betrokken waren bij de brandstichting in 2013. Een volledig illegale praktijk, DNA stalen verkrijg je niet zomaar zonder toestemming van de eigenaar. Op bewijsmateriaal gebaseerde aantijgingen waren niet meer de voorwaarde voor vervolging, maar verzet tegen ontginningspraktijken was voldoende om mensen in hechtenis te nemen, ze naar een ziekenhuis, het gerechtshof of de gevangenis te sturen.
De Griekse crisis
Met de economische crisis wil de Griekse overheid een duidelijk signaal geven dat buitenlandse investeringen in Griekenland mogelijk zijn en lucratief kunnen zijn. De neoliberale regering bepaalt dat ‘investeringen tegen elke prijs beschermd zullen worden. De Europese Commissie wil een verbetering van het ondernemersklimaat, het IMF wil buitenlandse investeringen aantrekken. Tegelijkertijd zou voor een politieke partij die zichzelf definieert als radicaal links, deze situatie het tegenovergestelde moeten zijn van al wat haar ideologie belichaamt. Syriza spreekt zich niet meer zo radicaal tegen de goudmijnen uit als voor de verkiezingen, maar hamert er op dat wetten toegepast moeten worden. Anderhalf jaar nadat Syriza de macht kreeg, heeft het Canadese mijnbouwbedrijf Eldorado Gold de ene na de andere licentie gekregen en wordt de lokale gemeenschap continu aansprakelijk gesteld en vervolgd.
De multinational gaat door met haar vernielingen en ze blijft de lokale gemeenschap gijzelen door de kans op vervolging. Het Canadese bedrijf heeft laten weten dat het op de rechtszaak van 9 juni aanwezig zal zijn als aanklager. Verwonderlijk voor een bedrijf dat zo vaak benadrukt dat het zich op geen enkele manier tegen de lokale gemeenschap keert.
Kan een Griekse goudkoorts banen scheppen en het land uit de slop halen? De schuldeisers van Griekenland denken van wel, maar sommige Europese beleidsmakers blijken twee petten te hebben. Onder de ene stimuleren ze belastingontduiking, onder de andere eisen ze dat Griekenland zijn financiën op orde krijgt. Nick Meynen schreef in april nog over de Halkidiki case en de Panama Papers voor MO.be.
De sociale beweging tegen de goudwinning in Halkidiki verzet zich niet enkel tegen de vernietiging van het milieu en de roofzuchtige exploitatie van gemeenschapsgoed. Ze strijdt ook tegen al wat voorrang geeft aan de winst-voor-enkelen boven het leven van de velen. In deze strijd zal niemand alleen staan.
© http://epitropiagonapanagias.blogspot.be/
“Op 9 juni staan niet enkel 21 verzetsleden terecht, wij staan allemaal terecht. Een hele gemeenschap die vecht voor haar bestaan, wordt voor de rechter gebracht”.
Referenties:
MO.be. 15 april 2016
MO.be. 25 februari 2013
Epitropiagonapanagias. 30 mei 2016