Binnenkort zullen de inwoners van de Colombiaanse stad Ibagué mogen stemmen over of ze grootschalige mijnbouw willen toestaan in hun gemeente. Dat is na een lange procedure door de administratieve rechtbank van Tolima beslist. Hiermee wordt Ibaque een van de eerste steden wereldwijd die door middel van een consulta popular (volksraadpleging of referendum) mijnbouwactiviteiten kan tegen houden.
Het project La Colosa
In 2007 werd bekend dat de mijnbouwgigant AngloGold Ashanti (AGA) een project genaamd La Colosa wil starten in de stad Cajamarca (stad in het departement Tolima). La Colosa zal volgens de plannen van het bedrijf het derde grootste goudmijn van de Latijns-Amerika worden. Maar de plannen stuiten op veel verzet van de lokale bevolking vanwege onder andere potentieel watertekort voor boeren en huishoudens, gezondheidsrisico’s, en de gevolgen voor het milieu en de biodiversiteit.
De stad Ibagué waar de consulta popular gehouden wordt ligt op 34 kilometer afstand van het project. Dat klinkt misschien ver weg, maar als het La Colosa project niet wordt tegengehouden zal het ook grote gevolgen hebben voor Ibagué. Door de hoeveelheid water en chemicaliën die de mijn nodig heeft zal in de wijde omtrek vervuiling en watertekorten ontstaan. Daarnaast zijn ook in de gemeente Ibagué mijnbouwvergunningen afgegeven. Hiervan zijn 27 van de 35 in handen van AGA.
Drie jaar geleden werd in het plaatsje Piedras al een consulta popular gehouden over hetzelfde project. AGA had plannen om giftig afval afkomstig van mijnbouwactiviteiten op te slaan in Piedras. De bevolking stemde met 98% massaal tegen. In februari kwam de burgemeester van Ibaque met een voorstel om ook in zijn stad een consulta popular te houden. Na verschillende debatten werd het voorstel door de gemeenteraad ingestemd. Vervolgens boog de administratieve rechtbank zich over de juridische haalbaarheid van het initiatief. Na vijf maanden heeft de consulta popular eindelijk groen licht gekregen. Daarom kunnen de inwoners van Ibagué binnenkort stemmen over de vraag;
“Bent u het ermee eens – JA of NEE – dat in de gemeente van Ibaque mijnbouwactiviteiten zullen plaatsvinden, welke bodemvervuiling en waterverlies omvatten en verschillende gevolgen zal hebben op de landbouw en het toerisme in de regio?”
Kan een consulta popular een mijnbouwgigant tegen houden?
Volgens de wet is de consulta popular rechtsgeldig wanneer eenderde van de stemgerechtigde naar de stembus gaat. Dit betekent in het geval van Ibagué minimaal 130.000 mensen. Om het project een halt toe te roepen zal minimaal de helft plus een persoon tegen de mijnbouwactiviteiten moeten stemmen.
Daarnaast zijn voor het organiseren van een consulta popular op deze schaal veel middelen en tijd nodig. Tegelijkertijd zal AngloGold Ashanti (AGA) naar alle waarschijnlijkheid proberen om de uitkomst van de consulta popular te beinvloeden. Het bedrijf staat bekend voor het geven van misleidende informatie, chantage, omkopen van autoriteiten en het in diskrediet brengen van haar tegenstanders. Daarom is het cruciaal dat de inwoners van Ibagué goed worden ingelicht over de consulta popular en de gevolgen van het geplande mijnbouwactiviteiten zodat ze de juiste keuze kunnen maken.
Robinson en Renzo tijdens de Academische Week 2016 in Brussel ©Christian Mc Laughlin
Verschillende bewegingen zijn de afgelopen jaren al bezig geweest met het creëren van meer bewustzijn en verstrekken van informatie over de gevolgen van La Colosa. Zoals bijvoorbeeld het Comité Ambiental en Defensa de la Vida en COSAJUCA (een sociaal-ecologisch in Cajamarca) waarvan Renzo en Robinson, onze gastsprekers van de Academische Week 2016, deel uitmaken. In Ibagué is er al verschillende keren een Marcha Carnaval gehouden. Hierbij wordt door middel van een artistieke mars met muziek en kunst ecologisch bewustzijn gecreëerd. De meest recente Marcha Carnaval, waar 120.000 mensen aan deelnamen, vond plaats op 3 juni en vroeg aandacht voor de consulta popular.
Marcha Carnaval 2016 ©Viviana Sánchez
Crowdfunding
César Bocanegra, een afgevaardigde van het nationale Rijksregister, legt uit dat de consulta rond de $650 miljoen zal kosten en waarschijnlijk in de maand oktober zal plaatsvinden. Het Rijksregister zal enkele middelen voorzien voor de organisatie van de verkiezing. Bocanegra denkt dat ook het Ministerie van Financiën een financiële bijdrage zal leveren. Voor de rest is de organisatie afhankelijk van andere hulpbronnen.
Daarom heeft het Comité Ambiental besloten een crowdfunding op te starten. Om bewustzijn te creeëren wil het comité flyers printen met de belangrijkste informatie en nieuws op de radio verspreiden om zo de mythes van het mijnbouwbedrijf te ontkrachten en burgers de complete waarheid te geven alvorens zij democratisch stemmen over de toekomst van hun regio. Voor meer informatie en om het project te steunen check de crowdfundingpagina.
De consulta popular geeft de Ibaguereños de gelegenheid om over hun eigen toekomst te beslissen. Daarnaast zal ook in Cajamarca later dit jaar een consulta popular gehouden worden.
Wij van CATAPA feliciteren de Ibaguereños met het referendum. Een kleine overwinning voor de eindoverwinning.
Bronnen:
El espectador
Auteur: Naomi Geelen