Via mijnbouw kan de EU zich geen weg banen uit de klimaatcrisis

Via mijnbouw kan de EU zich geen weg banen uit de klimaatcrisis

Via mijnbouw kan de EU zich geen weg banen uit de klimaatcrisis 

Vandaag sluit CATAPA zich aan bij meer dan 180 gemeenschappen, organisaties en academici die de EU oproepen om af te zien van haar plannen om destructieve mijnbouw uit te breiden als onderdeel van de Europese ‘Green Deal’ en ‘Green Recovery’ plannen.

In 2019 publiceerde de Europese Commissie haar Europese ‘Green Deal’, een actieplan waarin het klimaat- en milieubeleid en de initiatieven voor de komende jaren worden geschetst.

Ondanks lovenswaardige intenties dragen deze plannen het schadelijke en onlogische idee uit van ‘green growth’  en gaan ze uit van ‘business-as-usual’ verbruik van energie en materialen in de EU.

Europa’s Green Deal plannen, in hun huidige vorm, zullen leiden tot een dramatische toename van de vraag naar mineralen en metalen. De Europese Commissie reageert daarop door middel van een groot aantal nieuwe mijnbouwprojecten – zowel binnen als buiten de EU.

Via mijnbouw kan de EU zich geen weg banen uit de klimaatcrisis

De keuze om mijnbouw in te zetten om de Green Deal uit te voeren, is een reden tot grote bezorgdheid voor alle burgers in de hele wereld.

Mijnbouwbedrijven hebben een sociale en ecologische impact in elk werelddeel. Zo is de sector verantwoordelijk voor grootschalige mensenrechtenschendingen, conflicten met en binnen de getroffen gemeenschappen en de uitbuiting van arbeidskrachten en de toename van sociaaleconomische ongelijkheid. De sector draagt ook in aanzienlijke mate bij tot de klimaatverandering, het wereldwijde verlies aan biodiversiteit en de waterschaarste.

De stijgende vraag naar grondstoffen en de plannen van de EU om daaraan te voldoen via nieuwe mijnbouwprojecten zullen die problemen doen verergeren. Door de mijnbouw getroffen gemeenschappen in Europa en hun bondgenoten in het maatschappelijk middenveld verzetten zich tegen de voortdurende expansie van de mijnbouwindustrie en stellen het dominante verhaal van onbeperkte groei en het beleid dat dit in stand houdt ter discussie.

Via mijnbouw kan de EU zich geen weg banen uit de klimaatcrisis

Die verklaring schetst een maatschappelijke analyse van de huidige plannen van de EU en stelt voor hoe de EU de structurele problemen kan aanpakken die aan de basis liggen van het eindeloze mijnbouwbeleid en het tij kan keren naar een meer rechtvaardige en duurzame toekomst.

Deze aanbevelingen houden onder meer in dat het van cruciaal belang is dat de EU en de lidstaten het recht van gemeenschappen op vrije, voorafgaande en geïnformeerde toestemming, met inbegrip van het recht om “nee” te zeggen, in de wet verankeren, en dat zij dringend maatregelen nemen om de vraag naar – en het verbruik van – grondstoffen in Europa absoluut te doen dalen.

We moeten dringend onze energie-, transport- en economische systemen overschakelen op hernieuwbare energiebronnen, maar als we vertrouwen op de uitbreiding van de mijnbouw om te voldoen aan de materiële behoeften van de overgang naar hernieuwbare energiebronnen, zullen we het onrecht, de vernietiging en de gevaarlijke veronderstellingen die de klimaatcrisis in de eerste plaats hebben veroorzaakt, opnieuw in de hand werken.

Met andere woorden, we kunnen deze problematiek niet oplossen met dezelfde denkwijze die ze in de eerste plaats veroorzaakt heeft.

We zijn solidair met bondgenoten in het Noorden en Zuiden en roepen samen op tot:

  • het recht om nee te zeggen voor alle gemeenschappen die met mijnbouw worden geconfronteerd en de eerbiediging van het recht van inheemse volkeren op FPIC;

 

  • het vastleggen in de wetgeving en verwezenlijken van bindende doelstellingen door de EU om de overconsumptie van materialen te verminderen in overeenstemming met de grenzen van de planeet en haar mondiale eerlijke aandeel;

 

  • het centraal stellen van rechtvaardige groeistrategieën en niet “green growth” of “decoupling”, in de klimaatmaatregelen van de EU;

 

  • het stopzetten van EU-subsidies voor mijnbouw en ondemocratische industriële allianties…;

 

  • het behandelen van mineralen en metalen als gemeenschappelijke, publieke goederen;

 

  • De invoering van maatregelen om mijnafvalverplichtingen te verhelpen en zo ervoor te zorgen dat alle mijnterreinen naar behoren worden hersteld, zodat ze gemeenschappen en hun omgeving niet verder kunnen verontreinigen en schade toebrengen;

 

  • De garantie dat de vraag van de EU naar grondstoffen geen impact heeft op gemeenschappen en ecosystemen in het Zuiden en dat er rechtsmiddelen beschikbaar zijn wanneer er zich toch schendingen voordoen…

 

Lees onze gezamenlijke verklaring voor meer informatie, getekend door meer dan 180 gemeenschappen, organisaties en academici:

‘Het aanmoedigen van destructieve mijnbouw: ‘Het maatschappelijk middenveld van de EU hekelt EU-grondstoffenplannen in de Europese Green Deal’ – Geschreven door de Yes To Life No To Mining Europese Werkgroep.

Uitnodiging: Belgisch leernetwerk voor duurzame aankoop van ICT

Uitnodiging: Belgisch leernetwerk voor duurzame aankoop van ICT

Uw aankoopbeleid gericht op een duurzame en maatschappelijk verantwoorde ICT-keten.

Verschillende internationale universitaire studies en auditrapporten tonen dat de productie van smartphones, computers en laptops vandaag een bijzonder grote impact heeft op mens en milieu. De ontginning van metalen en mineralen, nodig voor de productie van deze toestellen, gaat vaak gepaard met mensenrechtenschendingen en aanzienlijke ecologische effecten. Ook de assemblage van onderdelen van het ICT materiaal gebeurt geregeld in fabrieken waar lange werkuren, confiscatie van identiteitsbewijzen, ongezonde werk- en leefomstandigheden enz. de norm blijken te zijn. Daarnaast is de gebruiksduur van de toestellen relatief kort en is het ontwerp niet altijd gericht op herstel en recyclage. Als gevolg hiervan ontstaat er een aanzienlijk mondiaal e-waste probleem. 

Aankopers van ICT materiaal hebben een koopkracht die een belangrijke invloed kan uitoefenen op het rechttrekken van deze onduurzame omstandigheden. Daarom kan ook uw ICT-aankoopbeleid een belangrijke hefboom zijn om de ICT-productieketen te verduurzamen. Net zoals bij gelijkaardige initiatieven (bv. het ‘Circular and Fair ICT Pact’ (CFIT) –  in voorbereiding), willen we ook in België bekijken hoe aankopers de valkuilen en kansen van het IT-aankoopbeleid kunnen aangrijpen om de ICT-markt op termijn echt duurzaam te maken. 

DOEL

Het doel van dit initiatief is om publieke aankopers meer duurzame (circulaire, milieuvriendelijke en eerlijke) ICT te laten aankopen door onderling kennis te delen en goede praktijken naar voor te schuiven. In lijn met internationale ambities is het gemeenschappelijke doel gericht op een duurzame transitie in de ICT industrie tegen 2030.  

DOELGROEP

Belgische publieke aankopers en overheidsexperten werkzaam binnen een organisatie die onderhevig is aan de wetgeving op de overheidsopdrachten.

PROGRAMMA

Tijdens de sessies staat vooral de deling van ervaringen en kennis tussen de deelnemers centraal. Daarnaast worden goede praktijken en instrumenten besproken en komen experten aan het woord. Om actuele valkuilen en kansen te detecteren, zal een beperkt vooronderzoek aan de hand van een korte vragenlijst uitgevoerd worden. De inhoud focust op het verduurzamen van de aankoop van ICT hardware (oa. smartphones, laptops, pc’s en monitors). In tweede instantie kan ook een duurzaam gebruiksbeleid inzake ICT-hardware besproken worden. Duurzaamheid wordt breed ingevuld: zowel circulaire, milieu-, sociale en ethische aspecten zullen aan bod komen. 

Bent u geïnteresseerd in dit initiatief? Registreer u dan (zie link onderaan deze pagina) en noteer alvast de volgende data in uw agenda:

Online sessies binnen het leernetwerk (telkens in de voormiddag van 9u tot 12u30):

  • vrijdag 26 maart
  • donderdag 29 april 
  • donderdag 21 oktober

Op donderdag 29 april zijn er in de namiddag (tot 15u) ook gefaciliteerde sessies in deelgroepen voor de uitwerking van een opdracht.

Terugkomsessie – presentatie van de resultaten: donderdag 18 november van 9u30 tot 12u30 te Brussel (indien mogelijk, zoniet online).

KOSTPRIJS

De deelname aan dit netwerk is kosteloos. 

WERKLAST

De sessies binnen het leernetwerk zullen online plaatsvinden, enkel de terugkomsessie hopen we in Brussel te kunnen laten doorgaan. We vragen de deelnemers dat ze zich actief engageren in de verschillende sessies en tijd willen vrijmaken om aan de slag te gaan met het leermateriaal en de informatie uit de sessies.

INFO EN INSCHRIJVEN

Taal: De sessies zullen voorzien zijn van simultane vertaling (NL- FR/FR-NL)

Registratie: Na uw registratie, houden we u op de hoogte over de verdere praktische uitwerking van dit leernetwerk. Inschrijving kan tot 17 maart via deze link. Opgelet, de plaatsen zijn beperkt.

Bij verder vragen, kan u contact opnemen met:  Kim Claes, kim.claes[at]catapa.be. 

Dit leernetwerk is een initiatief van het Federaal Instituut voor Duurzame Ontwikkeling (FIDO/IFDD), met de steun van de Vlaamse en Waalse overheid. CATAPA faciliteert dit netwerk, oa. in samenwerking met Fair ICT Flanders. 

Bar Circular 2020: Herstel de relatie met jouw ICT

Bar Circular 2020: Herstel de relatie met jouw ICT

26/11/2020

Registeren

Inleiding

Op Black Friday worden wereldwijd honderdduizenden smartphones en laptops verkocht. Elektronicabedrijven doen ons graag geloven dat we elk jaar een nieuwe smartphone nodig hebben en trachten de verkoop te stimuleren door grote kortingen aan te bieden op deze koopjesdag.

Onze elektronische producten hebben echter een grote sociale en ecologische voetafdruk. Het is dus belangrijk dat we duurzaam omspringen met deze producten. De meeste ecologische impact wordt gecreëerd tijdens het productieproces, dus door de gebruiksduur te verlengen sparen we het milieu het meest.

Op de vooravond van Black Friday organiseren we daarom drie boeiende online sessies die je zullen aanzetten om duurzamer om te springen met jouw elektronica! Je zal er bijleren over het productieproces van je smartphone, hoe te ‘digitoxen’ en hoe je je elektronica beter kan onderhouden. Allen met het oog om onze smartphones en laptops uiteindelijk langer te laten meegaan.

Neem deel aan één of meerdere sessies op onze Bar Circular en herstel (de relatie met) jouw ICT!

 

Programma:

  • 19:00-20:00 Koen Sterkens – Workshop: Ontdek de binnenkant van je smartphone.

 

  • 20:00-21:00 Lieven Demarez & Christophe Ramont: Hoe brengen we ons smartphonegebruik onder controle?

 

  • 21:00-22:00 Merijn Supply – Onderhoudstips voor je smartphone, laptop of tablet.

 

Hoe Registeren?

Registreren is verplicht. Klik op deze pagina voor meer info en inschrijving

[Je kan kiezen aan welke sessies je graag deelneemt. Voor elke sessie dien je apart in te schrijven].

*Dit evenement is tot stand gekomen door een samenwerking tussen CATAPA, BOS+, Gents MilieuFront, Netwerk Bewust Verbruiken, Vormingplus Gent-Eeklo en Vormingplus Midden- en Zuid-West-Vlaanderen.

The End of Naïve Europe,The Rise of Green Imperialism

Image: CRM deposits EU-27 (2020). Source: European Commission’s M(2020) 474 final.

ARTICLE:

Re-published from: Vázquez Ruiz, A. 2020. “Op-Ed: The End of Naïve Europe, The Rise of Green Imperialism.” Commodity Frontiers 1: 56-59. doi:10.18174/cf.2020a17975.

The End of Naïve Europe,The Rise of Green Imperialism

Author: Alberto Vázquez Ruiz

On 29 September 2020, the European Commission officially launched the European Raw Materials Alliance (ERMA), a publicly supported “industrial alliance dedicated to securing a sustainable supply of raw materials in Europe”. In other words, firing the starting pistol of public funding for the race to explore and extract mineral deposits outside the European Union and especially within its borders.

Until now, the EU had only been financing mining and metallurgical private companies under the pretext of technological innovation and market competition. Since the launch of Horizon 2020 in 2014, the Commission has been assembling the institutional tools (e.g. EIT Raw Materials, the Partnership Instrument) allowing to finance private technology developments inside the EU for exploration, exploitation and metallurgy. Horizon 2020 is finishing this year, but the instruments created remain and the technological excuse seems no longer needed.

“The era of a naïve Europe that solely relies on soft power is behind us”. With these words, Commissioner for the Internal Market, Thierry Breton, announced earlier this month the “EU action plan for critical raw materials”, which is the EC’s strategy to face the consequences of the commercial war between the USA and China and to encourage EU nation states to focus on raw materials as part of a post-COVID19 ‘green’ recovery plan.

The pandemia has indeed created the perfect momentum to call for support for this industry. However, resource extraction and its processing together represent 90% of biodiversity loss and water stress in the world. Bad news, as many experts have already pointed to the relation between  the pandemia and biodiversity loss.

It is impossible for the EC to ignore last year’s report by the International Resources Panel (UNEP), which clearly warned humanity that metal extraction and production has doubled health and climate change impacts from 2000 to 2015 solely. And today, mining and metallurgy are representing already 20% of all health impacts from air pollution and more than a quarter of global carbon emissions. So why is the Commission actually making this change of course?

The shift in its position has been justified as the “access to resources is a strategic security question for making the green and digital transformations a success”. Although the Commission claims to share the widespread will to combat climate change and to leave no person and no place behind in the process, the Commission also openly calls for an increased mining boom which will reinforce the pressing systemic problem facing people and planet.

While green technologies are based on energy sources which are renewable, their machines are not. Electricity generation based on solar, wind, tidal… generators rely on metals (many metals if you consider off-grid technologies). The planned transition without socio-economic restructuring towards schemes that push for drastic reduction in consumption of energy, will just move us from an energy matrix based on the extraction and combustion of fossil fuels towards a loop of increasing extraction and processing of metals for the manufacturing of metal-based solutions.

It could be argued that a society based on metal-based technologies is a sustainable scenario because we would be able to recycle these elements in the future, but the reality is very far from this. The IRP-UNEP also warned us that “only 18 metals have recycling rates higher than 50%”. For the rare earths elements (REEs) needed in most green energy technologies, the recycling rate reaches just 1%.  What will happen in 30 years when the energy machines are already obsolete and fossil fuels are no longer efficient to be extracted? Mining, metallurgy and manufacturing industries are the biggest energy consumers. “What is happening today is nothing less than a massive PR campaign to sell the idea that mining is not only necessary but it can also be sustainable,” said Nick Meynen, Policy officer at the European Environmental Bureau (EEB).

While the EC’s Action Plan does recognise the need for improving recycling rates and the importance of reinforcing the circular economy, it lacks a coherent set of proposals that could tackle the reasons behind the low recycling rates and the slow implementation of a circular economy. There are no regulations for recyclability (yes, but more importantly there are no restrictions on production, so materials can be mixed in a way which make the products poorly recyclable, but cheaper – it is not a end-of-use technological issue), repairability (modularity in products and regulations to end the monopoly on spare parts production), reusability (plans on how to proceed with older machines). 

Breton recognises that the “post-war world architecture is faltering”, but the proposed treatment seems to be confusing the disease and the cure. His decision will accelerate the process, shaking the social foundations of our civilization even harder, instead of rebuilding our system by attacking the true causes of our current crisis. It can be seen both as a symptom of political negligence or as a part of a more complex agenda towards green imperialism.

Europe has expressed its aim to become the green energy superpower. However, the amount of minerals that the EC considers necessary for the future transition is extreme and the global metal demand already increased by 87% from 1980 to 2008. “Critical raw materials” (a techno-political rebranding of the elements the EC considers necessary today) are increasingly required for batteries in electric vehicles and off-grid generation and storage, among others. There is no way of getting that huge amount of resources without pushing social peace to its limits – also inside the EU.

“The transition to a low-carbon economy – and the minerals and metals required to make that shift – could affect fragility, conflict and violence dynamics in mineral-rich states”, reported the International Institute for Sustainable Development (IISD) in 2018. A similar and simpler analysis was made by the EEB that year: “More mining leads to more fighting”. This is the reality that local communities and civil societies organisations are facing all around the world. Global Witness has even accounted mining as the main sector responsible for the killing of land and environmental defenders across the globe. This reality has been commonly associated with the Global South. Further evidence that the due diligence voluntary process, which is supported by the EU to guarantee responsible sourcing of metals, is far from useful in avoiding human rights violations.

Now, in the middle of the coronavirus crisis, Europe seeks to compensate its weaker commercial share, and to reinforce the aim to secure its supply,  with insourcing. Breton mentions that the Action Plan seeks to “protect our democracies against the menace of disinformation”, but at the same time points out that the major barrier to develop the insourcing is a lack of “public acceptance” in the European society to allow new mining projects to start operating. Therefore, several EC financed research projects have been looking for increasing “public acceptance” for this sector in local communities across the Union affected by proposed and/or operating extractive projects.

There is still no democratic capacity to decide by local communities nor their municipalities on the mining projects that will drastically change their land and very possibly leave tonnes of mining waste landfilled in their towns waiting. The discourse of the EC is that there is a lack of understanding of the mining sector by local communities and that there is a need to educate the European society on the current reality of the mining sector (a false mantra by the sector is that the environmental issues of mining and metallurgy are a matter of the past). This discourse which mixes the real needs of our planet with the demand for resources caused by the Commission’s plans for an ominous EU Green Deal will lead down the path where destruction of the environment, land and societal configurations, is forced through for Europe’s future.

“By building, today, the foundations of tomorrow’s autonomy, our Continent has the opportunity to establish a set of rules, infrastructures and technologies that will make it a powerful Europe, without ostracism or discrimination”, states Breton. This sentence provides an insight into the future the Commission is implementing in Europe. A “powerful Europe” directed by the few privileged ones living in the “civilized world” of Europe’s main cities enjoying access to green energy, but an inequality nightmare for local communities worldwide which will be affected by the increasing environmental, social and political issues on which the Green Empire will rely. To prevent this upcoming reality, today many organisations state “We can’t mine our way out of the climate crisis”.

You can find more articles from the Commodity Frontiers journal this op-ed was published in, here.

Profile

Alberto Vázquez Ruiz holds a MSc. in Conflict and Development (UGent, Belgium) and is specialized in topics related to mining and electronics. Since May 2018 he has been Project Coordinator at CATAPA (Belgium), researching on metal supply chains, on socio-environmental impacts of mining operations on local communities and on extractive waste in the EU.

Changemakers for Degrowth – Re-thinking (Metal) Consumption

CHANGE MAKER PROGRAMME:

Changemakers for Degrowth – Re-thinking (Metal) Consumption

6th October, 24th October & 21st November

Registration

Introduction

Organized by CATAPA, this year the series of events will be dedicated to the topic of Degrowth. In three separate sessions (one online, one in Ghent and one in Brussels), we are aiming to introduce this year’s participants into the topic of Degrowth, the impacts of big scale mining and metal consumption (focus: our ICT), as well as equip them with the necessary tools and strategies to construct a more conscious and just society. 

 

You can find the full programme below.

 

De-mine, De-growth and Move

As a global movement, striving towards social and ecological justice, CATAPA has long recognized the natural boundaries of our finite planet and continuously denounces the ongoing exploitation of non-renewable resources. By not only striving against mining, but also actively looking for alternatives to it, our movement demands putting the well-being of all people(s) first. Therefore, we want to be a driving force in the transition to degrowth; a socially just economic system, which represents an essential part of our vision and mission.

 

Provisional Programme

 

6 October 2020 (19:00 – 20:30) – Introductory Online Session

  • Introduction to CATAPA
  • Small presentation of the topic of the trajectory
  • Introductory round for our participants
  • Overview and planning of the trajectory

 

24 October 2020 (10:00 – 17:30) at Geuzenhuis, Ghent – Two content sessions and one interactive workshop

  • Session on ‘Degrowth and Extractivism’ by journalist Nick Meynen
  • Session on ‘Mining in Colombia & Cosajuca’s Biological Agriculture Project as an (Degrowth) alternative to extractivism’ by Jonas Adriaensens (CATAPA) 
  • Online Campaigning Training Session

 

21 November 2020 (10:00 – 17:30) in Brussels (exact location TBA) – A Latin American perspective on Degrowth and more

  • Session on ‘Buen Vivir & activism strategies’ by Dayana Corzo Joya
  • Degrowth best practices
  • Games, discussions and more…

 

Optional: 11. – 13. December 2020 (Movement Weekend in Lokeren) 

This is a weekend for everyone who wants to be more involved in CATAPA and see how we mix the concepts of Degrowth, mining and ICT in our working. Together we will brainstorm about future activities and take part in some movement-enhancing sessions, including a session on sustainable activism. 

More information about this we will communicate soon via the Facebook event. 

 

Price

€10 (2 x €5 per training day): to cover lunch costs. (The price of the movement weekend isn’t included in this amount. The price for that will be around €35). You’ll receive instructions for payment after inscription. 

For drinks we will ask €1. 

 

How to inscribe? 

You can inscribe yourself through this link 

Keep in mind that places are limited. This means that we expect you to go to all three events (on 6.10, 24.10 & 21.11). 

 

COVID-measures

The two training days will be organized in line with the current COVID-measures applicable on Belgian territory. Most importantly: everyone will need to keep 1.5 meter distance from any other participant and wear a face mask at all times (except while eating and drinking when seated). 

 

*All locations mentioned above are accessible by wheelchair, if you have other questions about accessibility please feel free to send an email to info@catapa.be.

 

*In this training trajectory there is no room for sexism, racism, trans- or LGBT-phobia and other forms of hate.

Changemakers Trajectory 2020_Promo_Newsletter

This event is organised with the financial assistance of the European Union. The contents of this event are the sole responsibility of CATAPA and can under no circumstances be regarded as reflecting the position of the European Union.

Left to Right: Make Ict Fair logo, European Union flag and Catapa logo

Ding mee naar de eerste prijs voor eerlijke ICT

Ding mee naar de
eerste prijs voor eerlijke ICT

PERSBERICHT
CATAPA, Bond Beter Leefmilieu, Ondernemers voor Ondernemers en Vlaanderen Circulair 

De ontginning van grondstoffen voor ICT-apparatuur en de fenomenale hoeveelheden elektronisch afval wegen zwaar op onze aarde. Verkleint jouw organisatie haar impact door bijvoorbeeld de levensduur van apparaten te verlengen, refurbished laptops aan te kopen of circulaire criteria op te nemen in bestekken? Schrijf je dan voor 15 november 2020 in voor de Fair ICT Awards op fairictflanders.be/fairictawards.

CATAPA, Bond Beter Leefmilieu, Ondernemers voor Ondernemers en Vlaanderen Circulair willen onze ICT hervormen. Met het project Fair ICT Flanders zetten de organisaties in op een duurzamer ICT-aankoop- en verwerkingsbeleid in Vlaanderen. Maar ze kijken ook buiten de grenzen en ijveren voor betere werk- en leefomstandigheden voor gemeenschappen die actief zijn in de mijnbouw en ICT-productiesector in het Globale Zuiden. Om goede praktijkvoorbeelden in de kijker te zetten, lanceren ze de Fair ICT Awards.

Gigantische hoeveelheden afval

Smartphones, tablets, laptops, printers: ze zijn niet meer weg te denken uit de werksfeer en veranderen de wereld in sneltempo. Ze produceren fenomenale hoeveelheden afval: in 2018 werden wereldwijd alleen al 1,46 miljard smartphones geproduceerd.

De industrie houdt vast aan een lineair ‘take – make – waste’-businessmodel. De gemiddelde levensduur van een smartphone bedraagt 1,5 tot 2 jaar. Ecodesign en modulaire toestellen zijn in de ICT-sector moeilijk te vinden. Volgens Global E-Waste Monitor belandt jaarlijks het gewicht van 4.500 Eiffeltorens aan elektronisch afval op de vuilnisbelt. Dat cijfer stijgt trouwens elk jaar.

Macht van gebruikers

Organisaties, scholen, besturen en ondernemingen hebben de macht en de sleutels in handen om dit onevenwicht recht te trekken. Door ICT-materiaal te eisen dat op een sociaal en ecologisch verantwoorde manier gemaakt is, duwen we de producenten automatisch in de juiste richting.

Voorwaarden

Alle Vlaamse bedrijven, non-profitorganisaties, instellingen hoger onderwijs en lokale besturen die inzetten op het duurzaam aankopen of beheren van ICT-apparatuur komen in aanmerking voor de Fair ICT Awards.

Integreert jouw organisatie circulaire criteria binnen de bestekken voor ICT-hardware? Heeft jouw bedrijf refurbished laptops aangekocht? Verleng je actief de gebruiksduur van je ICT door de apparaten te delen of intern te verhuren? De Awards belonen het fair en duurzaam omgaan met toestellen. Inschrijven kan via fairictflanders.be/fairictawards.

Prijsuitreiking

De winnaars krijgen niet enkel een welverdiende trofee, maar ook media-aandacht tijdens de prijsuitreiking van de Fair ICT Awards. Bovendien kunnen ze met trots het label ‘Winnaar Fair ICT Awards 2020’ op hun website plaatsen en genieten van verschillende mogelijkheden tot publiciteit binnen Fair ICT Flanders.

De deadline voor indiening is 14 november 2020. Op 30 november worden de genomineerden bekend gemaakt om dan op de prijsuitreiking van 15 december de winnaar aan het grote publiek voor te stellen. Inschrijven kan eenvoudig via fairictflanders.be/fairictawards. De Fair ICT Awards zijn een initiatief van Fair ICT Flanders en Vlaanderen Circulair.

Voor vragen of voor een goed gesprek over duurzame en eerlijke ICT kan je steeds contact opnemen met:
Kim Claes
Projectcoördinator FAIR ICT Flanders
CATAPA
kim.claes@catapa.be
+32 483 16 45 02

Schrijf je in voor de Fair ICT Awards 2020

Fair ICT Awards 2020

Vlaamse bedrijven, non-profitorganisaties, instellingen hoger onderwijs en lokale besturen die inzetten op het duurzaam aankopen of beheren van ICT-apparatuur kunnen zich tot 14 november 2020 inschrijven voor de Fair ICT Awards. 

Heeft jouw bedrijf refurbished laptops aangekocht? Verleng je actief de gebruiksduur van je ICT door de apparaten te delen of intern te verhuren? De Awards belonen het fair en duurzaam omgaan met toestellen. Niet zeker of je in aanmerking komt? Schrijf je dan gerust in, en we laten je zo snel mogelijk iets weten.

> Schrijf je in

Smartphones, tablets, laptops, printers: ze zijn niet meer weg te denken uit de werksfeer, en veranderen de wereld in sneltempo. Ook letterlijk: het ontginnen van grondstoffen voor ICT-apparatuur en de fenomenale hoeveelheden afval die resulteren uit een te korte levensduur, wegen zwaar op onze aarde. De cijfers doen duizelen: in 2018 werden wereldwijd alleen al 1,46 miljard smartphones geproduceerd.

De industrie houdt vast aan een lineair  ‘take – make – waste’-businessmodel. De gemiddelde levensduur van een smartphone bedraagt 1,5 tot 2 jaar. Ecodesign en modulaire toestellen zijn in de ICT-sector moeilijk te vinden. Volgens Global E-Waste Monitor belandt jaarlijks het gewicht van 4.500 Eiffeltorens aan elektronisch afval op de vuilnisbelt. Dat cijfer stijgt trouwens elk jaar.

Organisaties, (onderwijs)instellingen, besturen en ondernemingen hebben de macht en de sleutels in handen om dit onevenwicht recht te trekken. Door ICT-materiaal te eisen dat op een sociale en ecologisch verantwoorde manier gemaakt is, duwen we de producenten automatisch in de juiste richting.

CATAPA, Bond Beter Leefmilieu en Ondernemers voor Ondernemers zetten met het project Fair ICT Flanders in op deze problematiek, met als doel de verduurzaming van het ICT-aankoop- en verwerkingsbeleid in Vlaanderen, en een duurzamere toekomst en verbetering van de werk- en leefomstandigheden van getroffen gemeenschappen in de mijnbouw- en ICT-productiesector in het Globale Zuiden. Om goede praktijkvoorbeelden in de kijker te zetten, wordt deze zomer de Fair ICT Awards gelanceerd.

> Schrijf je in

De winnaars krijgen niet enkel een welverdiende trofee, maar ook media-aandacht via de persconferentie van de Fair ICT Awards. Bovendien kunnen ze met trots het label ‘Winnaar Fair ICT Awards 2020’ op hun website plaatsen en genieten van verschillende mogelijkheden tot publiciteit binnen Fair ICT Flanders.

De deadline voor indiening is 14 november 2020. Op 30 november worden de genomineerden bekend gemaakt om dan op de persconferentie van 15 december de winnaars aan het grote publiek voor te stellen. Lees vóór je deelname zeker het reglement erop na, wat je kan vinden op fairictflanders.be/fairictawards.

De Vlaamse overheid kan niet verantwoordelijke gesteld worden voor de inhoud van dit document noch voor de organisatie van de ‘Fair ICT Awards’. Deze awards worden georganiseerd mede met de financiële steun van de Europese Unie. De inhoud van dit evenement valt uitsluitend onder de verantwoordelijkheid van de organisatoren en kan in geen geval worden beschouwd als een weerspiegeling van het standpunt van de Europese Unie.

 

Mineralen voor de energietransitie: naar een koolstofarme samenleving zonder verliezers

Nieuw onderzoek toont limieten van ontginning voor de energietransitie

De Europese Commissie kondigde aan dat de Europese Green Deal het kompas zal zijn voor het economisch herstel na de COVID19-crisis, een belangrijke voorwaarde voor het behalen van de klimaatdoelstellingen. Maar de toepassingen voor hernieuwbare energie en elektrische vervoer die daarvoor nodig zijn, vragen grondstoffen en de ontginning daarvan zet in verschillende delen van de wereld – vaak in ontwikkelingslanden – druk op onder meer lokale gemeenschappen, watervoorraden en de biodiversiteit. Ontwikkelings- en milieuorganisaties 11.11.11, Broederlijk Delen, Bond Beter Leefmilieu, CATAPA, FairFin en Justice et Paix kaarten op basis van nieuw onderzoek aan dat de transitie naar een koolstofarme samenleving ook grondstofarm en met respect voor mensenrechten moet verlopen.

De organisaties lieten door de onafhankelijke onderzoeksbureaus VITO en Profundo berekenen wat de transitie naar 100% hernieuwbare energie en een mobiliteitsshift in België volgens verschillende scenario’s betekent voor de vraag naar grondstoffen. De vaststelling is dat er in alle scenario’s sprake is van een toename van de vraag naar cruciale energiemineralen, maar dat politieke en technologische keuzes een groot verschil kunnen maken om die vraag en dus de negatieve impact van ontginning te beperken. Het gevoerde beleid moet de samenleving in de richting sturen van een lager energie- en materiaalgebruik door maximaal in te zetten op circulaire strategieën, zoals een langere levensduur, deeleconomie, circulair ontwerp, meer hergebruik en recyclage.

Hoe dan ook zal er op korte termijn nog ontginning van grondstoffen als lithium en kobalt nodig zijn. Die ontginning leidt nu vaak tot schendingen van mensenrechten en milieuvervuiling, zoals het nieuwe dossier ook toont. Een eerlijk antwoord op de klimaatcrisis vraagt daarom ook regulering die garandeert dat ontginning gebeurt met respect voor mensenrechten en milieu en met toestemming van lokale gemeenschappen. De aankondiging van Europees Commissaris Reynders op 29 april dat hij volgend jaar bindende wetgeving inzake zorgplicht voor bedrijven zal invoeren, is dus een goede zaak. Een nieuwe verordening zou bedrijven verplichten om na te gaan dat hun activiteiten geen negatieve gevolgen hebben voor de mensenrechten en het milieu, en dat in de hele toeleveringsketen.

Lees het volledige rapport hieronder.

Spookstad Choropampa: Twintig Jaar na de Ramp

Author: Maxime Degroote

 

Spookstad Choropampa:

Twintig Jaar na de Ramp

 

Op 2 juni 2000 verloor een vrachtwagen met vracht van de mijn Yanacocha zo´n 150 kilo kwik in de kleine gemeenschap Choropampa in de provincie Cajamarca, in het noorden van Peru. Twintig jaar later is het dorp verlaten en vergeten, terwijl de inwoners bij bosjes sterven aan de gevolgen van de ramp.

Het is 2 juni 2000, rond een uur of vijf in de middag. Er klinken luide stemmen op straat, geroep. “Alles wat voor mijn winkel ligt is voor mij”, roept Julia Angelica. Een sparkelend, helder, zilverkleurig goedje glibbert als een soort gelei over de weg die dwars door het dorp loopt. “Mama, mama, kijk”, klinkt het elders, “er vloeit iets glanzends en sparkelends over de straat en iedereen is het aan het verzamelen. Ik ga ook!”

Kinderen ploffen middenin het mysterische spulletje, verzamelen grote lege cola- en fantaflessen en vullen ze met het glanzende spulletje. Ze spelen ermee, gooien het in de lucht, lopen er onderdoor, wrijven zich er mee in, krijgen het binnen. Is het goud? Hoeveel zou het waard zijn? De verwarring heerst, maar het moét iets waard zijn. Rijkdom voor Choropampa.

Flauwvallende kinderen

Niks blijkt minder waar. Twintig jaar later staan we op diezelfde plek op datzelfde asfalt. De lange weg die de belangrijke mijnstad Cajamarca met Lima verbindt, de hoofdstad van Peru. De weg waar vrachtwagens van de mijn Yanacocha dagelijks overheen denderen. De weg waar zo´n zelfde vrachtwagen van transportbedrijf Ransa vandaag precies twintig jaar geleden 151 kilo kwik verloor. Geen goud, maar 151 kilo glanzend, sparkelend, maar oh-zo giftig kwik, verspreid over 27 kilometer weg van San Juan tot Magdalena, dwars door het dorpje Choropampa. En rechtstreeks of onrechtstreeks zijn alle drieduizend inwoners van Choropampa met het kwik in contact gekomen.

Het kwik verwoestte de hele gemeenschap. Het drong de grond in, het water in, de planten in, de lucht in. Watermetingen wijzen uit dat er met de tijd steeds meer kwik in het water zit. De oogst levert steeds minder op en niemand wil nog landbouwproducten uit de streek van Choropampa kopen.

Personen die niet fysiek met het kwik in aanraking waren gekomen, ademden het in. En ademen het nog steeds in. Bij warm weer verdampt en stijgt het kwik dat nog altijd in de grond verscholen zit. En inademing blijkt nog erger dan aanrakingen.

Het breekt het beschermingsmembraan van de hersenen en zorgt voornamelijk voor problemen met het zenuwstelsel. Salomón Saavedra uit Choropampa bevestigt dat. “Als het warm is, zie je dikwijls kinderen flauwvallen op straat, onderweg van school naar huis. Vraag maar rond. Ze vallen flauw door al het kwik dat ze inademen. Ze worden naar de gezondheidspost gebracht, ze recupereren een beetje, maar ze blijven ziek. Ze blijven diezelfde symptomen hebben. Zoals wij allemaal, en dat voor de rest van ons leven.”

Ook kinderen geboren na de ramp hebben ernstige gezondheidsproblemen. ©Maxime Degroote

Collectief geheugenverlies

Uren na de ramp stroomde de gezondheidspost in Choropampa vol met mensen met dezelfde soort klachten. Neusbloedingen, hoofdpijn, maagpijn, netelroos over het hele lichaam. De lijst met symptomen groeide met de tijd. Gezichtsverlies, pijn in de botten, gewrichtspijnen, vervelling over het hele lichaam, bloed in de urine, menstruatie die uitblijft, onvruchtbaarheid, buitenbaarmoederlijke zwangerschappen, kinderen die misvormd geboren worden, en ga zo maar door.

We zitten in de krappe woonkamer van Juana Martínez. Op de vraag of ze kan vertellen wat er de dag van de ramp gebeurd is, kijkt ze ons radeloos aan. “Ik weet het niet meer… Echt niet. We verliezen ons geheugen door het kwik.”

Vergeten. Niet alleen door de overheid en de authoriteiten, maar ook hun eigen geheugen laat hen langzaam in de steek.

Een tiental dorpelingen hebben zich in het kleine kamertje verzameld om hun verhaal te doen. Anderen haalden het niet om de paar blokken te lopen, en bezoeken we in hun eigen huizen. De verhalen zijn gelijkaardig.

Mooi vergif

“Het zag er zo mooi uit,” herrinnert María Clementina Hoyo Zabreda zich, “zo mooi hoe het de straat versierde. Maar het bleek vergif. Kijk naar mijn lichaam.” Ze trekt haar rokken omhoog en laat haar opgezwollen benen zien. Verschillende vrouwen volgen haar voorbeeld. Handen, voeten, overal plekjes en vel dat verdwijnt.

Ook gezichtsverlies is een ernstig gevolg van de ramp. “Het hele dorp moet een bril dragen. En elk jaar moet die opnieuw versterkt”, klinkt het.

Melisa Castrejón Hoyos was niet in Choropampa op het moment van de ramp. Zes dagen later kwam zij pas terug thuis, om te horen te krijgen dat er vergif in het dorp was aangekomen. Vergif dat in een glazen fles in haar huis stond. “Ik was zo bang. Ik durfde niet in de buurt te komen. Daar stond ik dan, met mijn baby van amper twee maanden oud… Nu is mijn zoon praktisch blind. Hij kan niet lezen. Hij studeert, maar ik denk dat hij zoals de meeste jongeren in het dorp zijn studies niet zal kunnen afmaken”, vertelt ze.

Wachten

Santos Mirando herinnert zich de dag van het ongeluk nog wel heel goed. Hij rende naar buiten om het kwik met zijn handen op te rapen. “Ik heb een verschrikkelijke hoofdpijn. Constant. En ze schrijven me alleen paracetamol voor. Mijn echtgenote rilt zo hard dat ze vaak borden laat vallen terwijl ze kookt. En mijn dochter van amper zeven wordt gek van de pijn in haar botten en kan niet meer zien. Ze was nog niet eens geboren toen het gebeurde. En we zijn arm. We kunnen niks. Niks, alleen wachten.” Santos veegt de tranen van zijn wangen. “We moeten gewoon door de pijn heen bijten.”

Wachten. Dat is het enige wat iedereen in Choropampa nog rest. En langzaamaan sterven de inwoners van Choropampa. “Mijn nichtje stierf aan lupus,” vertelt Helena Portilla, “en vlak daarna stierf mijn zoon. Hij was pas 23. Ze gaven hem drie maanden in het ziekenhuis. Niet veel later stierf ook mijn schoondochter. Om een uur of één voelde ze zich slecht, om zeven uur was ze er niet meer.”

Verschillende dorpelingen ontvluchtten de gemeenschap en trokken naar andere steden op zoek naar een gezonder bestaan. Maar niemand ontvlucht de dood van Choropampa. Zelfs kinderen en jongeren geboren na de ramp hebben hoge kwikwaarden in hun lichaam en ernstige gezondheidsproblemen.

Judith Guerrero Martín kreeg een miskraam. “Ik kan niet zwanger worden. En veel vrouwen lopen risico´s bij zwangerschappen. Er zijn vrouwen die hun kind verliezen na drie, vier maanden zwangerschap. Of de kinderen worden misvormd geboren. Toen ik mijn kind verloor, zei de dokter dat het beter was zo. Dat het een buitenbaarmoederlijke zwangerschap was, zoals veel vrouwen hier meemaken. Een vriendin van mij stierf tijdens haar zwangerschap.”

Vastgeketend

De burgemeester brengt ons naar een huis iets verderop. Een nieuw gezicht dat ons smekend aankijkt. Ze praat zacht en haar woorden zijn amper te verstaan. Hoofdpijn, rugpijn, pijn aan de armen. Drie jaar zit ze al zo vastgeketend aan haar stoel. Drie jaar waarin ze niks heeft kunnen doen. Haar handen kan ze niet plooien, haar armen niet strekken. Ze kan zich niet wassen, haar haar niet kammen. Niks lukt nog.

“Mijn leven is zo triest”, zucht Modesta Pretel. “Ik kan niks meer. Ik kan niet op het veld werken. Ik kan niet koken. Ik kan niet breien. Wat de dokters er van zeggen? Geen idee. Ik weet het niet meer. Ik vergeet alles, zoals wij allemaal. Zelfs mijn dochter, die geboren is na de ramp, lijdt aan geheugenverlies.”

Op een steenworp van waar het ongeval plaatsvond, treffen we Imelda Guarniz Ruiz. Ook zij lijdt onder de impact van het kwik in het dorp. “Ik was een sterke vrouw, en nu? Nu kan ik niet meer lopen. Mijn nieren doen pijn. En er is geen enkele oplossing. Als medicatie geven ze me ibuprofen en paracetamol. Wat heb ik daaraan? De mensen van de mijnbouwbedrijven lachen met ons. En ik kan niks meer. Voor ik ergens ga zitten, moet ik eerst goed kijken of er wel iemand is die me kan helpen opstaan”, vertelt ze. Ze zet haar woorden kracht bij door haar zoon te roepen om haar te helpen opstaan van de trappen waar ze op zit.

Imelda Guarniz Ruiz heeft pijn in haar hele lijf als gevolg van het kwik dat ze binnenkreeg. ©Maxime Degroote

Vier doden per maand

De klachten zijn niet nieuw, maar worden met de jaren wel steeds ernstiger. Rond de tijd van de ramp vielen er ongeveer 100 doden. “Dokters van Duitsland en de Verenigde Staten gaven ons aan dat alles na vijf, tien, vijftien jaar nog veel ernstiger zou zijn”, zegt Juana Martínez. En kijk nu. “Vroeger stierf er één iemand per drie, vier jaar. Nu sterven er drie tot vier personen per maand.” De impact van de ramp is nu, twintig jaar later, duidelijker zichtbaar dan ooit.

Het heeft lang geduurd voor de inwoners van het dorp te horen kregen hoe giftig het kwik was. Twee dagen na het ongeluk kwamen er werknemers van Yanacocha naar Choropampa. Dik ingepakt in speciale pakken met beschermingsbrillen, herinneren de inwoners zich. Het rees vragen op, maar nog altijd had niemand de lokale bevolking ingelicht van de risico´s van het kwik. En ook nu werd het niet gezegd. De werknemers meldden alleen dat ze het kwik kwamen terug kopen, en boden de inwoners van het dorp geld in ruil voor het verzameld kwik.

Kinderen renden opnieuw de straten op, op zoek naar de laatste restjes. Vijf tot tien soles kregen ze, afhankelijk van hoeveel kwik ze konden inleveren. “Er was net circus in het dorp”, vertelt burgemeester Ronald Mendoza Guarniz, “en met vijf soles konden de kinderen heel wat. Voor een kilo kon je zelfs tot 100 soles krijgen. Ze renden met handenvol vloeistof heen en weer.”

Slechts een derde van het verloren kwik werd door Yanacocha gerecupereerd. De rest bleef achter in Choropampa, in de velden, in de huizen, in de slaapkamers.

De data op de kruisjes op het kerkhof volgen elkaar steeds sneller en sneller op. ©Maxime Degroote

Zwijggeld

De schade was aangericht en al snel werden de onomkeerbare gevolgen van de ramp duidelijk. Choropampa werd ziek. En Choropampa protesteerde. Ze wilden analyses, weten wat er mis met hen was. Vijftien dagen na de ramp werd het niveau van vervuiling in de dorpelingen gemeten.

De analyse wees uit dat de dorpelingen effectief hoge kwikwaarden in hun bloed en urine hadden. Maar de resultaten van de analyse verdwenen. En twintig jaar later zijn ze nog steeds nergens terug te vinden.

Terwijl verschillende dorpelingen met dezelfde klachten in het ziekenhuis belandden, keerde Yanacocha terug naar de gemeenschap, advocaten aan de arm.

Yanacocha bood geld aan de inwoners van Choropampa. Willekeurige bedragen. 2500 soles (ongeveer 650 euro) voor een persoon, 5000 (1300 euro) voor een ander. Waar de persoon in kwestie maar akkoord mee ging, als zwijggeld.

Om het geld te ontvangen, moest er immers een document ondertekend worden. Een uitgebreid document met verschillende clausules, waarin duidelijk stond dat Yanacocha geen schuld heeft aan het gebeurde, dat Yanacocha alleen betaalt om een einde te stellen aan de controverses rond de ramp. En door te tekenen, namen de dorpelingen afstand van hun rechten om Yanacocha in de toekomst nog aan te klagen om wat er gebeurd was.

Vingerafdrukken

Bijna heel het dorp tekende. De overgrote meerderheid door zijn of haar vingerafdruk te zetten. In die tijd was 85 procent van de inwoners van Choropampa analfabeet, en kon noch het document lezen, noch zijn of haar handtekening zetten.

Het geld werd onmiddellijk ingezet voor medische kosten. En het geld was onmiddellijk op, nog voor de ware impact van de gezondheidskwesties tot de bevolking doordrong. Het ging niet om een paar tijdelijke klachten. Het ging om levenslange klachten, die alsmaar erger zouden worden. Maar welke keuze hadden ze? De toenmalige minister van de Vrouw en Menselijke Ontwikkeling is toen zelfs vanuit Lima naar Choropampa afgereisd om het dorp af te raden advocaten aan te nemen.

Choropampa werd het zwijgen opgelegd. Niemand mocht praten. Jarenlang hebben de inwoners van Choropampa gezwegen, onder het gewicht van de documenten. Maar twintig jaar later, terwijl het aantal sterfgevallen aan de gevolgen van de ramp plots razendsnel stijgt, geven ze hun zwijgplicht op. Als we toch doodgaan, kunnen we even goed onze mond opendoen, lijkt het motto.

Geen medicatie

Naast het geld, kregen de inwoners van Choropampa ook een ziekteverzekering voor vijf jaar van Yanacocha. Een ziekteverzekering waar ze echter amper iets aan hebben in Choropampa.

Vlak naast de plek waar twintig jaar geleden het kwik de levens van drieduizend Cajamarquinos verstoorde, ligt de gezondheidspost van het dorp. Over die post is iedereen het eens. “We hebben de hoop op hulp of medicatie opgegeven. Het enige wat we nu nog vragen, zijn kalmerende middelen, pijnstillers. Genezen worden kunnen we toch niet meer.”

We kloppen op de deur van de post, maar worden niet binnengelaten. Beter komen we over een dag of twee terug, klinkt het. Dan kunnen ze ons de post laten zien.

De burgemeester kijkt ons met een veelzeggende blik aan. “Er is niks om te laten zien. Niks. De post is leeg. Dat is het probleem dat we inmiddels al jaren hebben. Er is geen medicatie in de gezondheidspost, geen hulp. Ze nemen alleen je hartslag op en geven je een kalmeermiddel. Maar ik weet zeker dat als Yanacocha weet dat jullie hier zijn, ze met een wagen vol medicatie komen. Daarom hebben ze twee dagen tijd nodig om jullie binnen te laten.”

Een dag later ontvangen we van een anonieme bron plotseling een filmpje van in de gezondheidspost, van diezelfde dag. De rekken zijn leeg. Er is geen medicatie in Choropampa.

“We gaan dood”, zegt Helena Portilla. “Dit is geen leven voor ons. Wij zijn vergeten. We vragen gerechtigheid van Yanacocha, maar er gebeurt niks. Ze kwamen, vergiftigden ons, en verlieten ons.”

Ook in andere steden lijkt de bevolking van Choropampa geen hulp te kunnen vinden. “We liegen. We zeggen dat we uit Magdalena of Cajamarca komen. Mensen uit Choropampa helpen de dokters niet. Wij zijn niemand”, klinkt het.

De plaats waar precies twintig jaar geleden een vrachtwagen van Yanacocha 151 kilo kwik verloor. ©Maxime Degroote

Volle begraafplaats

De begraafplaats van Choropampa vult zich razendsnel. De sterfdata op de kruisjes volgen elkaar sneller en sneller op. Twee per maand, drie per maand, vier…

Burgemeester Guarniz kijkt ons wanhopig aan. Hij is nog jong, was nog een kind toen het kwik in Choropampa verspreid werd. Net als zijn vrouw. Zeven dagen na het ongeluk belandde zij voor het eerst met klachten in het ziekenhuis. Vijf jaar later keerde ze terug met dezelfde symptomen. Twee jaar later opnieuw. “En nu? Breng ik haar binnen een jaar? En daarna elke maand?”

De vorige burgemeester was 28 toen hij stierf. Ze brachten hem razendsnel naar Chiclayo, waar hij vrijwel onmiddellijk het leven liet. “Zulke snelle doden zijn eerder regel dan uitzondering”, klinkt het. “Vandaag voelen we ons goed, morgen voelen we ons misschien slecht, en poef, meteen naar het kerkhof. Waar wachten wij nog op? We zijn volledig aan ons lot overgelaten.”

Slechts tachtig inwoners van Choropampa tekenden het document van Yanacocha niet, twintig jaar geleden. Enkel zij kunnen nog gerechtelijke stappen nemen tegen het bedrijf, al werden de meeste rechtszaken snel gearchiveerd. Slechts drie ervan werden opnieuw geopend.

In twintig jaar tijd heeft Choropampa de hoop op hulp verloren. “We zijn al zoveel bedrogen,” zegt Julia Angelica Guarniz Luis, “er is twintig jaar voorbij gegaan en er gebeurt nog altijd niks. We gaan dood. Straks is het afgelopen met Choropampa. Er rest ons alleen nog te wachten tot God zegt dat het genoeg is geweest.”

Er is twintig jaar voorbij gegaan en nog altijd is er geen oplossing voor Choropampa, het dorp waar de inwoners blijven sterven en bij elke ademhaling meer en meer vergiftigd worden. Het is tijd dat Choropampa gerechtigheid krijgt.

Bekijk de documentaire “Choropampa, Tierra de Nadie” hier:

Open Min(e)d Internationale Sprekers Tour 2020 – Een Overzicht

Open Min(e)d Internationale Sprekers Tour 2020 – Een Overzicht

De extractie van leven, goud en olie

Bij CATAPA kijken we vol trots terug naar de elfde editie van onze Open Min(e)d Internationale Sprekers Tour: de extractie van leven, goud en olie. Spreker Lap Hang Au uit Hong Kong focuste op de onnodig erbarmelijke werkomstandigheden voor arbeiders in ICT fabrieken in China. Yefferson Rojas Arango nam ons mee naar Colombia and deelde zijn ervaring met de strijd tegen goud extractie, een basisproduct van al onze ICT producten, in zijn eigen geboortedorp. En last but not least, lichtte Antonella Calle Avilés de ecologische en sociale gevolgen van olie extractie in Ecuador toe.

Een week lang toerden deze drie inspirerende individuën doorheen Vlaanderen en deelden zij hun ervaringen met jong en oud. Tijdens de leuke evenementen en interessante gastlezingen bereikten zij meer dan 1100 luisteraars met hun verhalen!

Onze week startte met Ontbijt met een Rebel, Antonella was daar een van de zes rebellen waar mensen konden bij plaatsnemen aan de ontbijttafel. Zij vertelde over feminisme en extractivisme terwijl we konden genieten van koffie en overheerlijk vegetarisch eten.

Ontbijt met een Rebel kamer 2020

Antonella was ook aanwezig op de allereerste editie van de GEC Talks in het Gents Ecologisch centrum, samen met twee andere sterke vrouwen vertelden ze over gendergelijkheid en milieu rechtvaardigheid.

Menigte van de eerste editie van GEC Talks in het Gentiaan Ecologisch Centrum

Antonella, Yefferson en Au gaven hun gastlezingen aan de KU Leuven, de Universiteit van Antwerpen, Arteveldehogeschool, HoGent, VIVES Brugge, de Universiteit van Gent en het Elektrisch Instituut ELEC. Zij ontmoeten studenten sociologie, ethiek, culturele geschiedenis, sociaal werk, international business management en nog veel mee. Tegen het einde van de week werden de mogelijkheden om scholen te bezoeken beperkt door de opkomende Covid-19 maatregelen, gelukkig vonden we creatieve online oplossingen voor de anders verloren lessen.

Gastspreker Lap Hang Au in een van de universitaire lezingen.

Onze gastspreker Au bereikte zelfs het Vlaamse Parlement op de Green Transition Conferentie met zijn presentatie over arbeidsomstandigheden in Chinese fabrieken die batterijen voor elektrische wagens produceren. Hij was ook de keynote spreker in het webinar van het Fair ICT Flanders Project gericht naar grote aankopers van ICT.

Lap Hang Au presenteert over zijn onderzoek naar lit-ionbatterijen op de Green Transition conferentie, in het Vlaams Parlement.

Alle drie de sprekers woonden de netwerk workshop bij Internationalisation of the Extractivism Struggle, ze wisselden ervaringen tips en tricks uit over het creëren en onderhouden van duurzame internationale samenwerkingsverbanden.

Au, Antonella en Yefferson in de netwerkwerkplaats.

CATAPA is dankbaar voor onze bijzondere gastsprekers, de zo gemotiveerd waren om hun verhaal te delen, we zijn dankbaar voor hun sterkte en doorzettingsvermogen in hun strijd en voor hun protest tegen grote bedrijven die lokale gemeenschappen en arbeiders geen stem geven. Dat is waarom CATAPA elk jaar de Open Min(e)d tour mogelijk maakt, om een stem te geven aan degene die zelfs in ons tijdperk van hypersnelle communicatie te vaak niet worden gehoord. Dankzij de hulp van onze vele Catapistas is het elk jaar weer mogelijk om Vlaamse burgers te bereiken met deze verhalen en bij te leren over de alternatieve manieren van consumeren. Zodat we samen kunnen veranderen.